|
پایان نامه بررسی رابطه بین اثربخشی ارتباطات سازمانی و منابع قدرت مدیران
پایان نامه بررسی رابطه بین اثربخشی ارتباطات سازمانی و منابع قدرت مدیران در 195 صفحه ورد قابل ویرایش
|
|
| دسته بندی | علوم انسانی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 298 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 195 |
پایان نامه بررسی رابطه بین اثربخشی ارتباطات سازمانی و منابع قدرت مدیران در 195 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
فصل یکم : مقدمه پژوهش
1-1- عنوان تحقیق: ..................................... 1
1-2- مقدمه ........................................... 1
1-3- بیان مساله: ..................................... 2
1-4- اهمیت و ضرورت پژوهش .............................. 7
1-5- اهداف پژوهش: .................................... 9
الف- هدف کلی: ........................................ 9
ب - اهداف جزئی:....................................... 9
1-6- پرسشهای پژوهش: ................................. 9
الف- اصلی:............................................ 9
ب- فرعی:.............................................. 9
1-7- متغیرهای پژوهش: .................................. 10
متغیر پیش بین:.......................................... 10
متغیر ملاک:............................................ 10
متغیر تعدیل کننده ..................................... 10
متغیر کنترل ............................................ 10
1-8- تعاریف علمی واژه ها:............................. 10
1-9- تعاریف عملیاتی واژه ها: ......................... 14
فصل دوم : بررسی پیشینه پژوهش
مقدمــه............................................... 16
الف- بررسی نظریه‌ها.................................... 19
2-1- ارتباطات......................................... 19
2-1-1- اهمیت ارتباطات.................................. 19
2-1-2- تعاریف ارتباطات................................ 22
2-1-3- فرآیند ارتباط.................................. 26
2-1-3-1- منبع ........................................ 26
2-1-3-2- رمزگذاری..................................... 27
2-1-3-3- وسیله........................................ 27
2-1-3-4- رمزگشایی..................................... 28
2-1-3-5- دریافت کننده................................. 28
2-1-3-6- بازخورد...................................... 29
2-1-4- مسیر ارتباطات.................................. 29
2-1-4-1- ارتباطات عمودی............................... 29
الف- مسیر رو به پایین................................. 29
ب- ارتباطات رو به بالا................................. 30
2-1-4-2- ارتباطات در سطح افقی......................... 31
2-1-5- مدل ارتباطات................................... 32
2-1-6- اصول ارتباطات.................................. 35
2-1-7- ارتباطات سازمانی از دیدگاه مکاتب مختلف مدیریت... 38
2-1-7-1- دیدگاه کلاسیک‌ها در مورد ارتباطات:............. 38
2-1-7-2- نظریه نئوکلاسیک‌ها و ارتباطات.................. 40
2-1-7-3- دیدگاه سیستمی در مورد ارتباطات............... 40
2-1-7-4- دیدگاه اقتضایی و ارتباطات.................... 41
2-1-7-5- دیدگاه مراوده‌ای یا تعاملی در مورد ارتباطات... 41
2-1-8- اثربخشی در ارتباطات میان فردی .................. 42
2-1-9- ویژگیهای اثربخشی................................ 43
2-1-9-1- گشودگی....................................... 43
2-1-9-2- همدلی......................................... 45
2-1-9-3- حمایتگری...................................... 46
2-1-9-4- مثبت گرایی................................... 46
2-1-9-5- تساوی........................................ 47
2-1-9-6- همانندی «تشابه با هم» و «تخالف با هم».......... 47
2-1-10- موانع ارتباطی ................................ 48
2-2- قدرت ............................................ 61
2-2-1- اهمیت قدرت...................................... 61
2-2-2- تعاریف قدرت.................................... 62
2-2-3- قدرت در سطوح مختلف سازمان ...................... 65
2-2-3-1- قدرت در سطح عمودی............................ 65
2-2-3-1-1- منابع قدرت مدیران رده‌ی عالی سازمان.......... 66
2-2-3-1-2- منابع قدرت مدیران رده میانی سازمان......... 69
2-2-3-1-3- منابع قدرت مدیران رده‌ی پایین سازمان......... 69
2-2-3-2 - قدرت در سطح افقی............................ 71
2-2-4- روابط قدرت..................................... 72
2-2-4-1- رابطه صف و ستاد............................. 73
2-2-4-2- تشکیل دسته‌ها و ائتلاف......................... 74
2-2-5- منابع قدرت بر اساس پژوهشهای فرنچ و راون........ 75
2-2-6- انواع رویکردها به قدرت ........................ 77
2-2-6-1- راسل و قدرت:................................. 78
2-2-6-2- هیکس، گولت و قدرت: .......................... 79
2-2-6-3- گالبرایت و قدرت: ............................. 81
2-2-6-4- اتزیونی و قدرت:.............................. 83
ب- پیشینه پژوهشهای انجام شده .......................... 85
2-3- پژوهشهای پیرامون ارتباطات سازمانی................. 85
2-3-1- پژوهشهای انجام شده در داخل کشور:................ 85
2-3-2- پژوهشهای انجام شده در خارج از کشور:............. 89
2-4- پژوهشهای پیرامون منابع قدرت ...................... 99
2-4-1- پژوهشهای انجام شده در داخل کشور................ 99
2-4-2- پژوهشهای انجام شده و در خارج از کشور......... 108
نتیجه گیری کلی ...................................... 121
فصل سوم: روش پژوهش
3-1- جامعه آماری..................................... 123
3-2- گروه نمونه ...................................... 123
3-3- روش و طرح نمونه‌برداری............................ 124
3-4- حجم نمونه........................................ 124
3-5- ابزار گردآوری داده‌ها............................ 125
3-5-1- پرسشنامه اثر بخشی ارتباطات سازمانی............. 126
3-5-2- پرسشنامه منابع قدرت «شرایخیم و هینکین»........ 127
3-6- تعیین روایی و اعتبار پرسشنامه................... 128
3-6-1- روایی......................................... 128
3-6-2- اعتبار........................................ 128
3-7- نوع مطالعه (روش گردآوری داده‌ها-................. 131
3-8- طرح پژوهش و روش تجزیه و تحلیل داده‌ها.............. 131
فصل چهارم : یافته‌های پژوهش
مقدمــه.............................................. 133
تبدیلهای انجام شده بر روی متغیرها جهت تغییر مقیاس:...... 134
4-1- توصیف داده‌ها:................................... 135
4-1-1- توصیف مولفه های منابع قدرت:................... 135
توصیف منابع قدرت بر حسب قدرت غالب مدیران:............ 138
4-1-2- توصیف مؤلفه‌های اثربخشی ارتباطات سازمانی........ 126
4-1-3- توصیف سایر داده‌ها............................. 154
4-2- تجزیه و تحلیل داده‌ها بررسی فرضیات................. 158
4-2-1- نتایج و یافته‌های سوالهای پژوهشی ............... 158
فصل پنجم: تفسیر و استنتاج نتایج پژوهش
5-1- تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش......................... 178
5-2- محدودیتهای پژوهش ................................ 191
5-3- پیشنهادها....................................... 192
5-3-1- پیشنهاد به برنامه‌ریزان:....................... 192
5-3-2- پیشنهاد به پژوهشگران :........................ 193
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1: منابع قدرت مدیران رده‌ی پایین سازمان......... 70
جدول 2-2- اولویت شایستگی‌های مورد نیاز مدیران تربیت بدنی 92
جدول شماره 2-2-: مقایسه شایستگی‌های مورد نیاز مدیران و کارآموزان تربیت بدنی..................................................... 96
جدول شماره 2-3- مقایسه شایستگی‌های مدیران باشگاه‌های ورزشی 97
جدول شماره 3-1: امتیاز گزینه‌های مختلف در روش پنج گزینه‌ای 126
جدول شماره 3-2: امتیاز گزینه‌های مختلف در روش پنج گزینه‌ای 127
جدول 3-3 : دسته‌بندی سوالهای پرسشنامه منابع قدرت....... 127
جدول 4-1-1- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت پاداش.... 135
جدول 4-1-2- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت اجبار.... 136
جدول 4-1-3- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت قدرت قانون 136
جدول 4-1-4- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت تخصص...... 137
جدول 4-1-5- میانگین و انحراف معیار منبع قدرت مرجعیت... 138
جدول 4-1-6- جدول توزیع فراوانی منابع قدرت سازمانی.... 139
جدول 4-1-7- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت پاداش....... 141
جدول 4-1-8- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت اجبار....... 142
جدول 4-1-9- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت قانون....... 143
جدول 4-1-10- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت مرجعیت..... 144
جدول 4-1-11- جدول توزیع فراوانی منبع قدرت تخصص........ 145
جدول 4-1-12- میانگین و انحراف معیار ارتباطات اثر بخش... 146
جدول 4-1-13- میانگین و انحراف معیار بازخورد........... 147
جدول 4-1-14- میانگین و انحراف معیار تعدد کانالهای ارتباطی 147
جدول 4-1-15- میانگین و انحراف معیار اثربخشی ارتباطات سازمانی 148
جدول 4-1-16- جدول توزیع فراوانی ارتباط اثربخش......... 149
جدول 4-1-17- جدول توزیع فراوانی بازخور............... 150
جدول 4-1-18 جدول توزیع فراوانی تعدد کانالهای ارتباطی.. 151
جدول 4-1-19- جدول توزیع فراوانی اثربخشی ارتباطات سازمانی 152
جدول 4-1-20 جدول توزیع فراوانی مولفه اثر بخشی غالب.... 153
جدول 4-1-21- جدول توزیع فراوانی رشته تحصیلی........... 154
جدول 4-1-22 میانگین و انحراف معیار سنوات خدمت......... 155
جدول 4-1-23- میانگین و انحراف معیار سابقه مدیریت...... 156
جدول 4-1-24- جدول توزیع فراوانی مدرک تحصیلی........... 156
جدول 4-2-1- ضریب همبستگی بین منبع قدرت پاداش و اثر بخشی ارتباطات سازمانی 158
جدول 4-2-2- ضریب همبستگی بین منبع قدرت اجبار و اثر بخشی ارتباطات سازمانی 159
جدول 4-2-3- ضریب همبستگی بین منبع قدرت مرجعیت و اثر بخشی ارتباطات سازمانی160
جدول 4-2-4- ضریب همبستگی بین منبع قدرت تخصص و اثر بخشی ارتباطات 160
جدول 4-2-5- ضریب همبستگی بین منبع قدرت قانون و اثر بخشی ارتباطات سازمانی 161
جدول 4-2-6- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت پاداش به تفکیک رشته تحصیلی162
جدول 4-2-7- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت اجبار به تفکیک رشته تحصیلی..................................................... 163
جدول 4-2-8- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت قانون به تفکیک رشته تحصیلی164
جدول 4-2-9- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت مرجعیت به تفکیک رشته تحصیلی164
جدول 4-2-10- آزمون من ویتنی برای مقایسه منبع قدرت تخصص به تفکیک رشته تحصیلی165
جدول 4-2-11 - ضریب همبستگی بین منابع قدرت و سابقه مدیریت 168
جدول 4-2-12- ضریب همبستگی بین منابع قدرت و سنوات خدمت 170
جدول 4-2-13- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه یک 171
جدول 4-2-14- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه دو 172
جدول 4-2-15- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه سه 173
جدول 4-2-16- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه چهار 174
جدول 4-2-17- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه پنج 175
جدول 4-2-18- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه شش 176
جدول 4-2-19- آزمون کروسکال والیس برای بررسی منابع قدرت در ناحیه هفت 177
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار 4-1-1- نمودار میلهای منابع قدرت سازمانی......... 139
نمودار 4-1-2- نمودار میلهای منبع قدرت پاداش............ 141
نمودار 4-1-3 نمودار میلهای منبع قدرت اجبار............. 142
نمودار 4-1-4- نمودار میله ای منبع قدرت قانون........... 143
نمودار 4-1-5- نمودار میلهای منبع قدرت مرجعیت .......... 144
نمودار 4-1-6- نمودار میلهای منبع قدرت تخصص.............. 145
نمودار 4-1-7- نمودار میله‌ای‌ارتباطات اثربخش.............. 149
نمودار 4-1-8- نمودار میلهای بازخور..................... 150
نمودار 4-1-9- نمودار میله‌ای‌تعدد کانالهای ارتباطی ....... 151
نمودار 4-1-10- نمودار میلهای اثربخشی ارتباطات سازمانی... 152
نمودار 4-1-11- نمودار میلهای مولفه اثربخشی غالب......... 153
نمودار 4-1-12- نمودار میلهای رشته تحصیلی................ 154
نمودار 4-1-13- نمودار میلهای مدرک تحصیلی................ 157
پیوستها
عنوان
1- پرسشنامه اثربخشی ارتباطات سازمانی
2- پرسشنامه منابع قدرت
3- معرفینامه و مجوز جهت فعالیتهای میدانی
4- محاسبات آماری
1-1) عنوان تحقیق:
بررسی رابطه بین اثر بخشی ارتباطات سازمانی و منابع قدرت مدیران-ادارات هفتگانه آموزش و پرورش مشهد- سال تحصیلی 85-84.
1-2) مقدمه
دنیایی را تصور کنید که در آن «ارتباط» وجود ندارد؛ در این دنیا انسان،تنها و انفرادی زندگی می کند و هرگز مشارکتی در تجربه اندوزی و علم ورزی ندارد! هرگز نمی تواند برای فائق آمدن بر مشکلات و محدودیتهای شخصی،از اتحاد و یکپارچگی برخوردار شود! هرگز سهمی در اختراعات نداشته و از شانس و فرصت زیادی بهره مند نخواهد شد! در چنین جهانی انسان نمی تواند از دیگران تاثیر بپذیرد و به گونه ای متقابل بر آنان تاثیر بگذارد. در یک کلام:تصور چنین جهانی اگر ناممکن نباشد،دشوار است.
این تصور بسیار مشکل است؛ زیرا ارتباط طرح چنین سوالی را درزندگی بشری از میان برده و غیر قابل بحث نموده است. دنیایی که ما در آن بسر می بریم بسیار مبهم و پیچیده است. در جهانی بدون وجود ارتباط، تمدن- به مفهومی که امروز می شناسیم- امکان وجود و ظهور نداشته است. ما به وسیله ارتباط،موفق شده ایم علوم و آموخته ها و تلاشهایمان راتجزیه و ترکیب کنیم. تواناییها و تلاشها و آموخته های علمی ما را قادر ساخته است تا ظرفیت علمی،تکنولوژی و فرهنگی مان توسعه یافته و رو به تکامل و تعالی بروند. بدون وجود یک زمینه مناسب برای ایجاد ارتباط با یکدیگر در سطحی قابل قبول انسان هرگز نمی‌توانست موقعیت ما قبل تاریخ را پشت سر گذاشته و به پیشرفتهای کنونی دست یابد.
ارتباط از این جهت مهم است که سازماندهی را امکان پذیر می سازد و سازمانها نیز به نوبه خود افراد را قادر می سازند تا در روش زندگی به سیستمهای سازمان یافته موجود، دسترسی پیدا کنند. در هر حال اهمیت و مفهوم واقعی یک ارتباط خوب می تواند از دیدگاه‌ها و جنبه های گوناگون مورد توجه قرار گیرد.
بنا به تعریف، سازمانها برای بقای خود به کنش و واکنش متقابل و یا ارتباط نیاز دارند. بنابراین منطقی است اگر بگوئیم درک و شناخت بهتری از ارتباط موجب ارتقای سازمانها می شود.
از طرف دیگر قدرت به عنوان یک عامل و عنصر بسیار مهم در اداره امور جوامع و سازمانها همواره دلمشغولی دولتمردان و مدیران بوده است. مدیران،قدرت را به عنوان جزئی بسیار سازنده در ساختار سازمان و وسیله اجرای تــعهــــدات آن می دانند.
قدرت به عنوان مهمترین و نافذترین پدیده اجتماعی جوامع انسانی شناخته شده است. نتایج نفوذ قدرت در کلیه سطوح سازمانهای اجتماعی تجربه شده است. چون قدرت بخشی مهم و تاثیر گذار در حیات سازمانی می‌باشد،محققین تلاش زیادی برای توضیح مسائل سازمانی در اصطلاح «روابط قدرت» مطرح کرده اند، اول اینکه، واحدهای تابعه سازمان را متاثر می‌سازد،و دوم، در سطوح سازمانی و روابط بین افراد سازمان تاثیر قابل توجه می گذارد. (فخیمی،1379).
1-3) بیان مساله:
فرایند ارتباطات یکی از فرایندهای مهمی است که بر روی اثر بخشی سازمانها و موفقیت مدیر نقشی اساسی ایفا می کند. تحقیق وبررسی در محیط سازمانها و حیات کاری نشان می دهد که بطور متوسط مدیران سطوح مختلف بین 75% تا 95% از اوقات خود را صرف ارتباطات و پیام رسانی می کنند.
مکالمات تلفنی،جلسات،بررسی گزارشها،دادن دستور و تعلیمات، نوشتن نامه، بررسی اطلاعات فاکس و تلکس، و فعالیتهایی از این قبیل مثالهایی بر فرایند ارتباطات می باشد. سیستم گردش خون در اعضای بدن چه نقش مهمی را ایفا می کند، ارتباطات نیز در سازمانها همان نقش را ایفا می کند (امیر کبیری،1377).
ارتباطات به عنوان یکی از مهمترین عناصر فرایند مدیریتی محسوب می شود. وجود ارتباطات موثر و صحیح در سازمان همواره یکی از اجزای مهم در توفیق مدیریت به شمار آمده است. به تجربه ثابت شده است که، اگر ارتباطات صحیحی در سازمان بر قرار نباشد،گردش امور مختل شده و کارها آشفته می شوند. هماهنگی، برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل و سایر وظایف بدون وجود سیستم ارتباطی موثر در سازمان قابل تحقق نبوده و امکان اداره سازمان مهیا نخواهد بود. (میرابی،1380).
تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش
سوال اصلی پژوهش: آیا بین منابع قدرت مدیران و اثربخشی ارتباطات سازمانی رابطه وجود دارد؟
در راستای سوال اصلی سوالات فرعی زیر مطرح و آزمون شده است:
1- آیا بین منبع قدرت پاداش و اثربخشی ارتباطات سازمانی رابطه وجوددارد؟
2- آیا بین منبع قدرت تخصص و اثربخشی ارتباطات سازمانی رابطه وجوددارد؟
3- آیا بین منبع قدرت مرجعیت و اثربخشی ارتباطات سازمانی رابطه وجوددارد؟
4- آیا بین منبع قدرت قانون و اثربخشی ارتباطات سازمانی رابطه وجوددارد؟
5- آیا بین منبع قدرت اجبار و اثربخشی ارتباطات سازمانی رابطه وجوددارد؟
بررسی مقدار ضرایب همبستگی بین هر یک از منابع مختلف قدرت مدیران و اثربخشی ارتباطات سازمانی و سطح معناداری F ، ارتباط معنی‌دار بین هر یک از منابع قدرت با اثربخشی ارتباطات سازمانی را نشان می‌دهد و در واقع سوالات فرعی 5-1 تایید و به تبع آن سوال اصلی پژوهش نیز تایید می‌شود.
به عبارت دیگر:
بین منابع قدرت مدیران و اثربخشی ارتباطات سازمانی ارتباط معنی‌داری وجود دارد.
از آنجا که سوالات فرعی 5-1 اجزاء سوال اصلی پژوهش بوده و از آن نشأت می‌گیرند، در واقع بررسی این سوالات به معنای بررسی سوال اصلی پژوهش می‌باشد. اکنون به بررسی و تجزیه و تحلیل سوالات فرعی 5-1 می‌پردازیم.
سوال فرعی یک :آیا بین منبع قدرت پاداش و اثربخشی ارتباطات سازمانی رابطه وجود دارد؟
بررسی مقدار ضریب همبستگی بین منبع قدرت پاداش و اثربخشی ارتباطات سازمانی (426/0= r) و سطح معناداری، ارتباط معنی‌دار و مستقیم بین منبع قدرت پاداش و اثربخشی ارتباطات سازمانی را تایید می‌کند.
علی‌رغم بررسیهای متعدد، پژوهشی مطابق نتیجه پژوهشی فوق یافت نشد. اما پژوهشهایی انجام شده که بیانگر ارتباط معنی‌دار بین منبع قدرت پاداش با سایر عوامل و فاکتورهای سازمانی می‌باشد.
ارتباط بین پذیرش منابع قدرت توسط مرئوسین و نگرشهای سازمانی عنوان تحقیقی است که توسط «کاسلوکی»، «شواردزوالد» و «آشوری» (2001) انجام شده است.
در این تحقیق، منابع قدرت در دو گروه منابع قدرت مناسب و نامناسب طبقه‌بندی شدند و منابع قدرت تخصص، مرجعیت و پاداش در گروه منابع قدرت مناسب و منابع قدرت اجبار و قانونی در گروه منابع قدرت نامناسب قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که رضایت شغلی دارای ارتباط مثبت با منابع مناسب و از جمله منبع قدرت پاداش می‌باشد.
طیبه امین فر (1384)، تحقیقی با عنوان «بررسی منابع قدرت سازمانی و رابطه آن با سبکهای مدیریت تعارض» انجام داده است . نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بین منابع مختلف قدرت و از جمله منبع قدرت پاداش و سبکهای پنجگانه مدیریت تعارض رابطه معنادار وجود دارد.
مرتضی دلیریان (1382) تحقیقی با عنوان «بررسی مقایسه‌ای انواع قدرت مدیران دبیرستان‌های غیر انتفاعی و دولتی و رابطه آن با جو سازمانی» را انجام داده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که بین منابع مختلف قدرت و از جمله منبع قدرت پاداش با جو سازمانی رابطه معنادار وجود دارد.
