پایان نامه بررسی و مقایسه عزت نفس بین جانبازان %50 به بالا و افراد عادی (30 تا 50 سال تهران)در 143 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
فصل اول- طرح تحقیق
مقدمه..................................................................................................................... 2
بیان مسئله............................................................................................................. 3
اهمیت و ضرورت پژوهش.................................................................................... 5
هدف پژوهش......................................................................................................... 9
فرضیه پژوهش .................................................................................................... 9
تعاریف عملیاتی متغیرهای پژوهش....................................................................... 10
فصل دوم- ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه .................................................................................................................... 12
خود و تعاریف آن................................................................................................. 13
نظریه‌های خود در روانشناسی............................................................................. 20
احترام به خود: احساس ارزشمندی...................................................................... 23
پذیرش (خود، دیگران، طبیعت).............................................................................. 25
ثبات خویشتن و هماهنگی خویشتن....................................................................... 26
گرایش به پایداری درونی...................................................................................... 27
عنوان صفحه
وجود خودپنداشت................................................................................................. 28
آیا انسان دارای دو نفس است.............................................................................. 33
تحقیر و تجلیل نفس............................................................................................... 34
تعریف عزت نفس.................................................................................................. 36
اهمیت عزت نفس................................................................................................... 38
عزت نفس از نظر روانشناسان............................................................................. 41
نظریات مربوط به عزت نفس................................................................................ 42
منشاء و طبیعت عزت نفس ................................................................................... 44
اعتماد به نفس: احساس سودمندی....................................................................... 48
ارتباط عزت‌نفس با خود پنداره و خود ایده‌آل...................................................... 51
تفاوت عزت با احساس عزت................................................................................. 54
اسلام و عزت نفس................................................................................................ 56
عزت نفس فردی و عزت نفس جمعی.................................................................... 60
از عزت نفس بالا یا پائین چه چیز استنباط می‌شود.............................................. 63
عزت نفس و مناعت طبع........................................................................................ 67
رشد عزت نفس..................................................................................................... 70
شرایط اساسی عزت نفس..................................................................................... 72
عنوان صفحه
آثار عزت نفس....................................................................................................... 78
احساس عزت نفس................................................................................................ 81
منابع عزت نفس..................................................................................................... 82
ارکان عزت نفس.................................................................................................... 83
ابعاد اعتماد وعزت نفس........................................................................................ 86
تظاهرات عزت نفس............................................................................................... 87
حقایقی چند در مورد عزت نفس........................................................................... 88
تحقیقات انجام شده در زمینه عزت نفس............................................................... 89
توصیه‌هائی در جهت حصول به اعتماد و اتکا به نفس......................................... 93
تعریف جانباز......................................................................................................... 95
توصیف جانبازان انقلاب اسلامی از دیدگاه مردم................................................. 97
خصوصیات جانباز................................................................................................ 99
انتظارات جانباز..................................................................................................... 100
خصوصیات و نیازهای جامعه جانبازان............................................................... 101
شناخت جانباز....................................................................................................... 106
هدف جانباز........................................................................................................... 107
چگونگی مقابله با مشکلات (معلولین و جانبازان).................................................. 108
عنوان صفحه
اهمیت تصویر ذهنی درافراد جانباز...................................................................... 111
عوامل اهمیت مطالعه تصویر ذهنی در افراد جانباز.............................................. 112
علل ایجاد مشکل در جانباز................................................................................... 116
تحلیل مبانی روان‌شناختی جانباز مبتنی بر هدف................................................... 116
تحقیق انجام شده در زمینه جانبازان.................................................................... 121
آزمون عزت نفس آیزنگ....................................................................................... 121
فصل سوم- روش تحقیق
طرح تحقیق............................................................................................................. 124
جامعه آماری......................................................................................................... 124
نمونه منتخب.......................................................................................................... 125
روش نمونه‌گیری................................................................................................... 125
ابزار سنجش.......................................................................................................... 125
شیوه نمره‌گذاری پرسشنامه عزت نفس آیزنگ..................................................... 126
اعتبار پرسشنامه عزت نفس آیزنگ....................................................................... 126
روشهای آماری پژوهش....................................................................................... 126
فصل چهارم- نتایج تحقیق
1- یافته‌های توصیفی............................................................................................ 129
عنوان صفحه
2- یافته‌های مربوط به تحلیل نتایج در چارچوب فرضیه..................................... 130
فصل پنجم- بحث ونتیجه‌گیری
1- خلاصه پژوهش............................................................................................... 132
2- نتیجه پژوهش.................................................................................................. 133
3- محدودیت‌های پژوهش.................................................................................... 133
4- پیشنهادات........................................................................................................ 133
منابع...................................................................................................................... 135
پیوستها
جدول نمرات عزت‌نفس جانبازان........................................................................... 138
جدول نمرات عزت‌نفس افراد عادی....................................................................... 139
پرسشنامه عزت نفس آیزنگ................................................................................. 140
پاسخ‌نامه عزت نفس آیزنگ................................................................................... 143
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول 1-4- یافته‌های توصیفی نمرات عزت‌نفس جانبازان و افراد عادی............ 129
جدول 2-4- نتایج آزمون T مستقل برای عزت نفس جانبازان و افراد عادی..... 130
فهرست نمودار
عنوان صفحه
نمودار 1-4
میانگین نمرات عزت نفس جانبازان و افراد عادی................................................. 129
فصل اول- طرح تحقیق
مقدمه
پرواز اعتماد را با یکدیگر تجربه کنیم وگرنه می‌شکنیم. بال‌های
دوستی‌مان را … در سکوت، با یکدیگر پیوند داشتن، همدلی صادقانه، وفاداری
ریشه‌دار، اعتماد کن! … از تنهایی مگریز، به تنهایی مگریز، گهگاه آن را
بجوی و تحمل کن و به آرامش خاطر مجالی ده، با درافکندن خود به دره شاید،
سرانجام به شناسایی خود توفیق‌یابی[1] (اسلامی‌نسب، علی، 1372).
بی‌تردید یکی از نیازهای اساسی مردم و افراد و آحاد انسانی در تمام
طبقات و درجات علمی و اخلاقی، نیاز به داشتن میزان معینی (حداقل) از
عزت‌نفس است. در این میان هر قدر میزان آسیب‌پذیری فردی بیشتر باشد به
درجات بیشتری از اعتماد به نفس نیازمند است. انسان فقط در مراحل عالی تکامل
و سیر و سلوک معنوی است که اعتماد و عزت‌نفس را در اعلاء درجه خود داراست.
مطالعات در کتب گوناگون علمی (روانشناسی)، فلسفی، اخلاقی و احادیث و به
خصوص قرآن کریم نشان میدهد که اعتماد به نفس اولین درجه برای کسب مراحل
عالی یقین و نفس مطمئنه است (اسلامی‌نسب، علی، 1372).
طرح شناسایی عزت‌نفس از جدیدترین مباحث روانشناسی بوده و اهمیت و لزوم
بررسی آن به هیچ‌کس پوشیده نمی‌باشد. ارتباط با جانبازان عزیز، آن هم به
طریق علمی و توأم با مطالعه و شناسایی دقیق جانباز به عنوان یک «کل» بایستی
مدنظر صاحب‌نظران و به عنوان یک وظیفه است (اسلامی‌نسب، علی، 1372).
جانباز بایستی در تمام ابعاد و به طور جهانی و برای جهانیان مورد
شناسایی دقیق، واقع‌بینانه و مستدل قرار گیرد (اسلامی‌نسب، علی، 1372).
بیان مسئله:
عزت‌نفس همه انسانها به یک میزان نبوده بلکه تربیت خانوادگی در رشد آن
تأثیر دارد. زیرا عده‌ای خود را کاملاً انسانهای خوب و قابل تحمل دانسته و
تعدادی نیز خود را افراد بی‌کفایتی می‌شمارند. ولی سعی اکثر مردم بر این
است که عزت نفس خود را در یک سطح عالی حفظ نمایند (اسلامی‌نسب، علی، 1372).
تمایل به حفظ یا ایجاد نگرش مثبت به خود به صورت انگیزه نیرومندی
میباشد که با انگیزه‌های اجتماعی دیگر پیوند متقابل دارد. در پرتو انگیزه
می‌توان درک نمود که چرا بعضی از انسانها برای حفظ «عزت نفس» خود حاضرند
شکنجه، گرسنگی، رنج و محرومیت‌های متعدد حسی را متحمل شوند. یک فر جانباز
الگوی عینی و تصوری این محرومیت‌هاست و تمام سرمایه هستی خود را در طبق
اخلاص نهاده و در راه دوست و معشوق خود یعنی خدا نثار کرده است. او
ایثارگری است که از چشم و گوش و زیبایی چهره و اعضاء و جوارح و اندامها
گذشته و هر قدر هدیه بیشتری تقدیم نموده شادمانی فزونتری کسب کرده است.
بنابراین از ارضاء نیازهای حلال و طبیعی چشم پوشیده به جهت اینکه فریاد
دوست را لبیک گوید. او برای حفظ عزت نفس، عزت نفس مسلمین، عزت نفس مؤمنین و
عزت رهبر و جامعه اسلامی، فقدان و نیازمندی و نابودی امکانات مادی را بر
جان خریده است (اسلامی نسبت، علی، 1372).
او برای تکامل جامعه نقص عضو پیدا کرده است او عضو و اندام و حس را از
دست داده برای اینکه جامعه حس و اندام کارآمدتری بیابد. اگر دیگران و
خصوصاً نوایس پابرجا هستند و عفت اجتماع خدشه‌دار نشده، برای این است که او
محرومیت را بر جان خریده است (اسلامی نسبت، علی، 1372).
او اسباب رضاء و نیازمندی‌ها را که خود وسایل کامیابی و غر روحی و معنوی
است از دست داده، برای اینکه آحاد مردم به عزت خاص برسند (اسلامی نسبت،
علی، 1372).
او خود را فدا کرده، برای اینکه خدایی شود و از این فعل خدایی شدن،
جامعه نیز بهره‌مند شود و راه هدایت و باب شناخت اصیل گشوده شود (اسلامی
نسبت، علی، 1372).
بنابراین او برگردن اجتماع حقی بزرگ دارد که ادای آن بسیار مشکل
می‌نماید. چه بسیار جانبازانی را می‌شناسیم که به خود متکی بوده‌اند و دست
نیاز و کمک به مراکز مربوط دراز نکرده‌اند، زیرا اعتقاد داشته‌اند که هدف
آنها رضای خداوند است. بنابراین از خلق انتظار و توقع داشتن شایسته
نمی‌باشد (اسلامی نسبت، علی، 1372).
شخصیت خاص معلولین انقضاء میکند که به دنبال ناتوانی و درد و رنج
حاصله، نیازمند کمک غیر باشند. اما عزت نفس رزمنده و جانباز مؤمن او را از
درخواست و پذیرش منت بازمی‌دارد و هر قدر اعتماد به نفس فرد بیشتر باشد
خوداتکایی فزونی می‌یابد اما محدودیت و ناتوانی نباید فراموش شود. اگر
جانبازی طلب کمک نمی‌کند دلیل بر این نیست که به معیاری نیاز ندارد بلکه
جامعه، مسئولین و همگان باید به روش آبرومندانه و با افتخار به آنها کمک
کنند. مبادا کمک نکردن به آنها برایمان معمولی و عادت شود آنها با اهداف
الهی و از بیان خلق عبور میکند. نفرین و دردل‌های آنها گریبان ما را خواهد
گرفت (اسلامی نسبت، علی، 1372).
همچنین خدمت به آنها و شناخت مشکلات مختلف روان‌شناختی مربوط و حفظ
احترام متقابل و برخورد مانند افراد دیگر جامعه، عدم ترحم و واقع‌بینی
می‌تواند زمینه احترام به اهداف والای آنها را فراهم سازد (اسلامی نسبت،
علی، 1372).
در تحقیق حاضر محقق به دنبال این مسئله است که آیا عزت‌نفس جانبازان از عزت‌نفس افراد عادی بیشتر است یا خیر؟
اهمیت و ضرورت پژوهش
موارد ذیل در مورد رابطه جانباز با عزت‌نفس بایستی مورد توجه قرار گیرد:
1- هر فرد جانبازی به عنوان یک انسان از عزت‌نفس و کرامت اولیه مشترک بین
انسانها برخوردار است. 2- هر فرد جانبازی نیازمند توسعه حیطه کرامت نفس
بوده و بایستی در این راه قدم بردارد. 3- خصوصیت و جودی جانباز به واسطه
ایثارگری او خود عزتمند بوده وعزت‌آفرین است و اجتماع انسانی احاطه کننده
او بایستی در مقابل عزت و بلندی مرتبت او سرخم کند. 4- هر جانبازی نه تنها
بایستی احساس عزت داشته باشد بلکه عزت مطلق انسانی نیز به او تعلق می‌گیرد
اگرچه عزت‌مطلق در معنای کل تعلق به خدا دارد. 5- از آنجا که جانباز پای در
راه خدایی شدن نهاده و نائل به شهادت نشده است و خود آلوده به عزت خداوندی
است. 6- در صورت فقر و استضعاف فرهنگی که حاکم بر جامعه باشد، مسئولین
ذیربط بایستی شرایط نفنج و گسترش عزتمندی اجتماعی آنها را فراهم کنند. 7-
همچنین دست‌اندرکاران امور جانبازان بایستی عوامل تخریب و تقلیل عزت
اجتماعی و فردی جانباز را از میان بردارند. 8- اگر عزت‌نفس در حکم سربلندی
باشد جانباز باید در رأس سربلندی اجتماعی قرار گیرد زیرا که او شهید زنده
است حتی در مقامی ارفع از درجه خانواده شهداء. زیرا آنها خود عاشق بوده‌اند
و خانواده معظم شهداء در بهترین شرایط فقط حکم یاران شهید را داشته‌اند و
دارند. 9- وظیفه فردی جانباز فقط عزت انسانی خود، حتی در بدترین شرایط
زیستی میباشد. آنکه دل به یار سپرد هرگز نشاید که در منجلاب دنیوی اجرا
ثواب زایل کند. عدم توجه مسئولین نمی‌تواند زمینه و معیار رفتارهای ضدعزت
آنها را فراهم سازد. قبل از هر چیز قائم به وجود، خود عزتمند هستند و نه به
میزان عزتی که جامعه برای شما قائل است: وابسته و دلبسته. 10- عزت نفس
جانباز اصل و اساس عملکرد جسمی، روانی، اخلاقی و علمی او میباشد و همه چیز
تحت‌الشعاع کرامت نفس انسانی است. 11- جانباز با نوع و ساختمان خاص که در
عزت نفس، عزیز بودن و اعتماد کامل به خود دارد و در حکم الگوی رفتاری است و
نشاید که در تحمل رنج از عزت خاص خود سقوط کند، در آن صورت تکلیف انسانهای
مادی که به روزمرگی سپری می‌کنند و انیان الگوی آنها هستند چه خواهد شد
(اسلامی نسبت، علی، 1372).
در این فصل ابتدا یافته‌های پژوهشی را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم،
سپس به تفسیر نهایی نتیجه پژوهش می‌پردازیم. از آنجا که هر پژوهشی احتمالاً
با محدودیت‌هایی مواجه است با مطرح کردن آن محدودیت‌ها، در راستای برطرف
کردن آنها پیشنهادهایی ارائه می‌شود.
1- خلاصه پژوهش
در این پژوهش جامعه مورد بررسی 60 نفر آزمونی بوده‌اند که 30 نفر آنها
جانبازان 50 درصد به بالا و 30 نفر آنها از افراد عادی می‌باشند که دارای
سن 30 تا 50 سال بودند. نمونه‌گیری در این پژوهش به صورت نمونه‌گیری در
دسترس و تصادفی میباشد. ابزاری که در این سنجش به کار برده شد تست عزت‌نفس
آیزنگ بوده است.
میانگین نمره عزت‌نفس جانبازان 48/22 و میانگین نمره عزت‌نفس افراد عادی
27/22 بود. انحراف استاندارد برای عزت‌نفس جانبازان 18/5 و برای عزت‌نفس
افراد عادی 53/4 بود. اطلاعات مربوط به تحلیل نتایج در چارچوب فرضیه در
جدول 2-4 نشان داده شده است. نمره t مشاهده شده بین عزت‌نفس جانبازان و
افراد عادی 23% با درجه آزای 58 و نمره t بحرانی 66/2 و احتمال خطا 01/0
بود.
چون t مشاهده شده از t بحرانی در سطح 99% اطمینان کوچکتر است، بنابراین
فرض صفر مورد قبول و فرض تحقیق رد می‌شود و نتیجه می‌شود که بین عزت نفس
جانبازان و افراد عادی تفاوت معناداری وجود ندارد.
2- نتیجه پژوهش
از نتیجه این پژوهش درمی‌یابیم که با وجود ناتواناییها و بروز مشکلات
روحی و جسمی حاصل از جنگ تحمیلی بر روی جانبازان، خصوصاً جانبازان 50 درصد
به بالا تفاوت معنادار و محسوسی بین عزت‌نفس جانبازان و افراد عادی وجود
ندارد.
3- محدودیت‌ها ی پژوهش
1- عدم وجود تحقیقات کافی در این زمینه که در نتیجه باعث محروم شدن از اطلاعات قبلی و مناسب در این مورد بوده است.
2- محدود بودن نمونه به شهر تهران و در نتیجه محدود بودن امکان تعمیم نتایج به مناطق دیگر.
3- کوچک بودن نمونه انتخاب شده به لحاظ عدم دسترسی آسان به جانبازان 50 درصد به بالا.
4- عدم همکاری مسئولین در امور جانبازان به دلیل عدم توجیه در رابطه با موضوع مورد تحقیق.
4- پیشنهادات
1- پیشنهاد می‌شود تحقیقات بیشتر و جامع‌تری درخصوص موضوع مورد تحقیق صورت گیرد.
2- پیشنهاد می‌شود موضوع تحقیق در شهرهای دیگر صورت گیرد و مجموع آنها پاسخگوی موضوع این تحقیق باشد.
3- پیشنهاد می‌شود مسئولین در امور جانبازان، همکاری بیشتری با دانشجویان در این رابطه داشته باشند.
4- پیشنهاد می‌شود در رابطه با موضوع مورد تحقیق، جانبازان توسط مسئولین محترم مربوطه توجیه شوند تا با محقق همکاری بیشتری نمایند.
5- پیشنهاد می‌شود از این قبیل موضوعات توسط اساتید محترم جهت تحقیق
بیشتر به دانشجویان ارائه شود و در بانکهای اطلاعاتی دانشگاه‌ها در سراسر
کشور به صورت شبکه گردآوری و مورد استفاده قرار گیرد.
